De Engelhaai
De zee-engel of engelhaai (Squatina squatina)
De zee-engel of engelhaai (Squatina squatina)
De zee-engel of engelhaai Squatina squatina, die ook bekend is als speelman, paddehaai, pakhaai, viool of schoorhaai, is één van de meer dan 20 beschreven engelhaaisoorten wereldwijd. In de Canarische eilanden is het de meest waargenomen elasmobranchensoort door recreatieve duikers.
Engelhaaien hebben een opmerkelijk uiterlijk voor een haaiensoort: een dorso-ventraal gecomprimeerd lichaam en brede borstvinnen. Deze vorm laat hen toe om nauw verbonden met de bodem te leven en een hinderlaag strategie te ontwikkelen. Deze bestaat uit een camouflage voor potentiële prooien, waarna ze door een verrassingsaanval deze volledig inslikken.
Distributie in de Canarische eilanden
De zee-engel Squatina squatina is verspreid over de gehele Canarische Archipel. De soort werd gevonden in de visvangsten van de eilanden El Hierro, La Palma, Tenerife, Gran Canaria, Fuerteventura en Lanzarote(1). Gedurende de laatste decennia is er bewijs van waarnemingen in alle eilanden en eilandjes, in gespecialiseerde forums en sociale media.
Pioniersonderzoek
Om te kunnen helpen in de overleving van een soort is het nodig om zijn levensstrategieën te begrijpen waar verschillende onderzoeken voor nodig zijn. De eerste wetenschappelijke studies van de zee-engel in de eilandengroep werden in 2006 gestart door de leden van ElasmoCan: Osaer 2009 en Narváez 2012. Deze onderzoeken beschrijven diverse biologische en ecologische aspecten zoals voortplanting, individuele identificatie, habitatgebruik & populatiestructuur, en de validatie van waarnemingen door sportduikers (burgerwetenschap) in het monitoren van de soort.
Wetenschappelijke opvolging
Wij blijven verder wetenschappelijke kennis genereren die een referentie is voor het begrip en behoud van de zee-engel in zijn volledig verspreidingsgebied. Om dit te bewerkstelligen gebruiken we verschillende methodes, zoals foto-identificatie, akoestische telemetrie, en genetische -en isotopische analyse. Deze laten ons toe om verschillende aspecten van de soort te kennen en op te volgen, inclusief het detecteren van predatoren en mogelijke bedreigingen.
Visbestand in de Canarische eilanden
De zee-engel Squatina squatina werd tot 2009 beschouwd als een visbestand door verschillende autoriteiten in de Canarische eilanden, bvb. de Canarische Overheid en Cabildo van Gran Canaria (Aplica 2). Zijn bevissing werd in 2009 beperkt door de Europese Unie. Vanaf dit jaar werd een verbod van kracht voor vissersvaartuigen om vangsten van de soort aan boord te houden en aan te landen. Je kan meer lezen over deze en andere visserij beschermende regelgeving die van toepassing is op de engelhaaien in de Canarische eilanden in de sectie staat van instandhouding.
Akoestisch telemetrienetwerk
Genetische populatiedynamiek
Foto-identificatie
Voortplanting
Staat van instandhouding
Zijn de engelhaaien slapend?
Predatoren
Burgerwetenschap: Recreatief duiken
(1)Bravo de Laguna J, Escánez J (1975) Informe sobre las posibilidades pesqueras de elasmobranquios en el archipiélago Canario. Publ Junt Est Tec Pesca (11):169-192