Staat van instandhouding

Wat is de staat van instandhouding?

De staat van instandhouding (SvI) van een soort heeft als doel de waarschijnlijkheid van zijn voortbestaan of zijn risico op uitsterven over een bepaalde periode weer te geven. Hiervoor worden criteria als populatiegrootte en bedreigingen in acht genomen. De categorie ‘Met uitsterven bedreigd’ of ‘Kritiek bedreigd’ wordt toegekend als een soort in wilde staat een extreem hoog risico op uitsterven loopt in de nabije toekomst of zijn overleving weinig waarschijnlijk is wanneer de oorzakelijke factoren van zijn huidige situatie aanwezig blijven.

De engelhaai met uitsterven bedreigd of kritiek bedreigd

De engelhaai Squatina squatina kan nog steeds frequent waargenomen worden in de Canarische Eilanden, maar heeft significante populatiedalingen ondergaan in andere delen van zijn verspreidingsgebied tot lokale uitstervingen. Verschillende organisaties hebben deze haaiensoort opgenomen in hun lijst met bedreigde soorten, zoals::

• De Spaanse Overheid in hun Lijst van Wilde Soorten met Speciaal Beschermingsregime en de Spaanse Cataloog van Bedreigde Soorten. In het jaar 2011 voor zijn populaties van de Middellandse Zee, en ‘Met uitsterven bedreigd’ voor die van de Canarische Eilanden in
• De Internationale Raad voor het Onderzoek van de Zee (ICES) verklaarde de zee-engel in 2005 als uitgestorven in de Noordzee. Tevens werden vanaf 2009 nul totaal toegestane vangsten (TAC’s) geadviseerd in de Noordzee en aanpalende gebieden. Deze omvang werd later uitbreid tot het noordoostelijke deel van de Atlantische Oceaan.
• De OSPAR Comissie voegde Squatina squatina toe aan de OSPAR lijst van bedreigde soorten en habitats in het jaar
• De Europeses Comissie catalogeerde in de Rode Lijst van Europese Zoutwatervissen de staat ‘Kritiek bedreigd’ in 2015.
• De Nationale Administratie voor de Oceaan en de Atmosfeer (National Oceanic and Atmospheric Administration, NOAA) heeft 3 soorten engelhaaien opgenomen in zijn lijst met bedreigde soorten (Endangered Species Act of 1973). Lees onze bijdrages aan het voorlopige document.
• De Internationale Unie voor Natuurbescherming (UICN) catalogeerde in zijn rode lijst ‘Kwetsbaar’ in 2000 en als ‘Kritiek bedreigd’ in 2006, 2015 en 2017. Echter, voor de Canarische Eilanden was de sta aanhangig tot de evaluatie van Deze affirmeerde, consequent met onze onderzoeken, de frequente waarnemingen in de regio.

Lees meer over onze onderzoekslijnen en hoe deze kunnen bijdragen tot het samenstellen van evaluaties van de staat van instandhouding of andere aspecten van het beheer van de soort.

Beschermende visserijregelgevingen

Er is regelgeving die, indirect of specifiek, de potentiële visserijdruk op de zee-engel mitigeert, alhoewel deze niet noodzakelijk gebaseerd is op een evaluatie van zijn staat van instandhouding en in het geografisch gebied in kwestie. Deze was zelfs van kracht op de visserijgronden van de Canarische Eilanden lang voor de soort er gecatalogeerd werd als ‘Met uitsterven bedreigd’ of ‘Kritiek bedreigd’.

• Sinds 1986 is het verboden sleepnettenvisserij en gelijkaardige technieken te gebruiken als gevolg van het Koninklijk Besluit 2200/1986. Visserijtechnieken waar de engelhaaien zeer vatbaar voor zijn, en die zo de potentiële visserijdruk op de soort verminderen.
• Sinds 2009 is het verboden voor visserijvaartuigen om in de wateren van de Europese Unie de zee-engel Squatina squatina te vangen, te bevissen, aan boord te houden, over te laden, aan te landen, op te slaan, te verkopen, uit te stallen of te koop aan te bieden door de Europese Verordening 43/2009. Daarenboven moeten bijvangsten ongedeerd gelaten worden en onmiddellijk in zee teruggezet. Maatregelen die nog steeds van kracht zijn, en tevens uitgebreid naar recreatieve visserij, door middel van de Europese Verordening 2019/1241.